İmkansıza Çok Yakın Bir Olasılık, Kesin Olarak Nasıl Gerçekleşir ?






Bu düşünce aslında bir cümle üzerine kurulu oda şudur ki,


►Bir olasılığın gerçekleşme olasılığı ile, o olasılığın ortaya çıkışına sebep olan deneyin gerçekleşme olasılığı aynı şey değildir.


Bu cümlenin bir örnekle açıklamasını yaparsak;

►düz bir zemine bir tavla zarını atarsanız herhangi bir sayının gelme olasılığı 1/6 (yaklaşık %16,6) kadardır.


▬ Ancak burada bir varsayım durumu söz konusudur. Zarın atılma olasılığı kesindir. Bu da şu demektir ki, herhangi bir sayının gelme olasılığı kesindir. Olasılığın ne kadar küçük olduğu önemsizdir. Ciddi bir durum gibi gözükmese de, bu durum geriye dönük her olasılık hesaplaması yaptığınızda karşınıza çıkacaktır.

Bir kaç örnekle durumun ciddiyetini göstermeye çalışayım.


A ve B adlı 2 kişinin yılın aynı gününde doğma olasılığını düşünelim ( 1 yıl 365 gün olarak kabul edilecektir.)

A kişisi yılın 20. günde doğmuş olsun. Bu durumda B kişisinin yılın 20. günde doğmuş olma olasılığı 1/365 tir. Yani 2 kişinin aynı gün doğma olasılığı yaklaşık olarak %0,274 tür.

Eğer 3 kişi olsaydı bu durumda cevap (1/365)^2 olacaktı. O da yaklaşık olarak %0,00075076 dır.
Yani pratik olarak sokaktan çevireceğiniz rastgele 3 kişinin yılın aynı gününde doğma olasılığı imkansıza yakındır. ama olay burada bitmiyor. Bu rastgele 3 kişinin birinin herhangi belirli bir günde, birinin 10. günde diğerinin ise 50. günde doğma olasılığı da %0,00075076 dır. Ki bu sayılar değişebilir. Buradaki olasılığı imkansızlaştıran nokta herkesin aynı günde doğması değil, 3 durumun istenildiği şekilde gerçekleşmesidir.


►Her şeye rağmen yine ilginç bir şekilde o 3 kişinin varlığı bu imkansıza yakın olasılıklardan birini kesin kılar. Yani o 3 kişi herhangi belirli bir günde doğmuştur, ve bu sebeple imkansız seviyesindeki bir olasılık gerçekleşmiştir.

►Yukarıdaki mantığı bir başka yönden ele alalım Yüz bin tane zarı, bir bardağın içine doldurup attığımız zaman hepsinin 6 gelme olasılığı kısmen imkansızdır değil mi ? Aslına evet ama atlanılan nokta zarların herhangi bir şekilde gelme olasılığı ile hepsinin altı gelme olasılığının eşit olduğudur. Yani hepsinin 6 gelme olasılığının daha zor olduğunu düşünmeniz, sizin beyninizin yapıdaki düzene kanarak yanlış karar vermesidir. Olasılıklar yapıdaki düzenle ilgilenmezler.


Yukarıdaki mantığı bir soru üzerinde düşünelim
Evrimin içinde bulunduğumuz şekilde gerçekleşmesi mümkün müdür ?
Aslında bu soru önemli değil, önemli olan evrimin tetiklenip tetiklenmeme olasılığıdır (deney). Evrim tetiklendikten sonra olası bir sonucun gerçekleşmesi kesindir. İhtimalin ne kadar düşük olduğu önemsizdir.


İşi daha da ilginç bir boyuta çekersek, evrimin tetiklenme olasılığı da (yani önemli dediğimiz kısım) aslında önemsizdir. Çünkü oda bir başka olasılık deneyinin olası sonuçlarından biridir. Haliyle gerçekleşme ihtimali tamamen deneyinin gerçekleşme olasılığına bağlıdır. Eğer deneyi gerçekleşirse, sonuçlarından biri olan evrim gibi imkansız olasılıkların gerçekleşmesi kesindir. Ayrıca her bir sonucun gerçekleşme olasılığı zaten evrim kadar imkansızdır. (varsayımsal) Haliyle evrimin gerçekleşmesi şaşılacak bir durum olmaz.



►Bu işin sonunun varabileceği son nokta evrenin oluşumudur. Evren oluşmalı mı ? Yoksa oluşmamalı mı ? Deneyinin sonuçlarını gözlemliyoruz. Ayrıca kaçınılmaz olarak imkansız olasılıkların kesinlik çerçevesinde olmasını izliyoruz.



Ayrıca şu ilginç hesaplamayı da incelemenizi tavsiye ediyorum Var olma olasılığınız nedir ?


Diğer konum için ''Mükemmellik Adına İnsan Yanılgısı ve Mükemmelliğin Olasılığı ''

Yorumlar